สรุปชื่อไข้ตักศิลา

ถ้าผู้ใดจะเรียนเปนแพทย์รักษาโรคไข้พิษไข้เหนือ ก็ย่อมมีมาหลายจำพวก ผู้จะเปนแพทย์รักษาไข้พิษไข้เหนือนั้น ให้เอาดินโป่ง ๗ โป่ง ดินท่า ๗ ท่า ดินปลวก ๗ แห่ง ดินสระ ๗ สระ ดินป่าช้า ๗ ป่าช้า เอาขี้เท่า คนตายวันเสาร์เผาวันอังคาร แล้วให้เอาใบราชพฤกษ์ ๑ ใบไชยพฤกษ์ ๑ ใบคันธพฤกษ์ ๑ ใบชุมแสง ๑ เผาประสมกับดิน ปั้นเปนรูปพระดาบสไว้บูชา เมื่อจะบดยาเชิญรูปพระดาบสมาตั้งไว้เปนประธาน จึงทำเครื่องบูชาพระดาบส ดอกไม้ ธูปเทียนเครื่องกระยาบวช บายศรีซ้ายขวา ผ้าขาวปู เคารพสักการะบูชาพระดาบสแล้ว เศกยาด้วยพระคาถาดังนี้
อธิเจตโส อปมัช์ชโต โมนปเถ สุสิก์ขโต โสกานัพ์ภวัน์ติ ตาทิโน อุปสัน์ตัส์ส สตีมโต เมื่อจะไปดูไข้ก็ให้ว่าพระคาถานี้ ให้เศกน้ำล้างหน้ารดตัวผู้ที่จะเรียนเปนแพทย์รักษาไข้พิษไข้เหนือนั้น จึงจะคุ้มอุปัททะวะอันตรายแห่งตัวได้ แล้วให้เศกน้ำมนต์ประคนไข้ แล้วให้พิจารณาไข้ให้ถ่องแท้

คัมภีร์ตักศิลา เป็นคัมภีร์ที่กล่าวถึงลักษณะ อาการ การรักษา ไข้พิษ ไข้กาฬ ต่างๆ ซึ่งจำแนกไว้หลายอย่าง
โรคไข้พิษไข้กาฬต่างๆ ที่กล่าวในพระคัมภีร์ตักศิลา มีดังนี้
1. ไข้พิษไข้กาฬ 21 จำพวก
2. ไข้รากสาด(ไข้กาฬ) 9 จำพวก
3. ไข้ประดง(ไข้กาฬแทรกไข้พิษ) 8 จำพวก
4. ไข้กาฬ 10 จำพวก
5. ฝีกาฬ(เกิดในไข้พิษ) 10 จำพวก
6. ไข้กระโดง(ไข้กาฬ) 9 จำพวก
7. ฝีกาฬ 6 จำพวก
8. ไข้คดไข้แหงน 2 จำพวก
9. ไข้หวัด 2 จำพวก
10. ไข้กำเดา 2 จำพวก
11. ไข้ 3 ฤดู 3 จำพวก

การักษาในตำราวัดโพธิ์เป็นการรักษาเฉพาะโรคกับยาคู่กันไป   แต่ผู้เป็นแพทย์ที่ต้องการการรักษากว้าง ๆ  พึงรักษาด้วยยาทั่วไปดังที่ปรากฏนี้